بررسی رفتارهای فراشناختی دانشجویان هنگام حلِ مسایل انتگرال بر اساس مدل فوونگ

چکیده: ریاضی بعنوان موضوعی که در تمام نظام های آموزشی مورد تاکید است، و در تمام مدارس دنیا تدریس می شود (هاوسون و ویلسون، 1986). اما چطور باید ریاضی را یاد گرفت و وضعیت موجود یادگیرنده های ریاضی چگونه است؟ در این تحقیق با هدف مطالعه ی وضعیت موجود یادگیرنده ها، رفتارهای حلِ مسأله ریاضی 29 نفر (27نفر آقا و 2 نفر خانم) از دانشجوهای سال اوّل رشته های مهندسی با تمرکز بر انتگرال مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری داده ها برگه های پاسخ به سوالات ریاضی، مصاحبه، یادداشت های میدانی و پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل برگه های پاسخ دانشجوها و بررسی رفتارهای فراشناختی مورد استفاده در هنگام حلِِ مسایل انتگرال، از مدل فوونگ (1993) و مصاحبه استفاده شد. با توجه به اینکه شرکت در این تحقیق اختیاری بود، و فقط با 15 نفر مصاحبه شد؛ نتایج زیر بدست آمد: تقریباً همه ی دانشجوهایی که نشانه هایی از اقدام به حل در برگه های پاسخ آنها دیده شد، رفتارهای مختلف شناختی و فراشناختی را هنگام حلِ مسائل انتگرال آشکار کردند، ولی کیفیت و زمان آشکار سازی آن بین دانشجوهای موفق به حلِ مسأله و ناموفق، متفاوت بود. اکثر شرکت کننده ها در این تحقیق، در دقیق و ریاضی وار نوشتن مشکل داشتند. همچنین بی دقتی هنگام انجام محاسبات و استفاده از فرمول های ریاضی دلیل عدم موفقیت اکثر شرکت کننده گان در تحقیق بود. بیش از 90% شرکت کننده ها، برای حلِ مسایل انتگرال استراتژی درستی انتخاب کرده بودند؛ ولی در اجرای درست آن مشکل داشتند. همچنین مشخص شد هیچ کدام از مصاحبه شونده ها در کلِ دوران تحصیل ازطرف معلم ها یا اساتیدشان در مورد فعالیت هایشان بازخورد (مکتوب) دریافت نکرده بودند، و نیز هیچ کدام از آنها در مورد فعالیت های حلِ مسأله-شان ننوشته اند. دیگر اینکه شرکت کنندگان در مصاحبه از کتاب های حل المسایل ریاضی بعنوان ابزاری برای برطرف کردن مشکلات یادگیری شان استفاده می کردند؛ و موارد زیر پیشنهاد شد: کم رنگ کردن نقش نمره در ارزیابی های موضوعات مختلف ریاضی با هدف پرداختن به یادگیری رابطه ای؛ تاکید بر بازخورددهی شاگرد به خودش و معلم به شاگرد در مورد فعالیت های حلِ مسأله ریاضی؛ توجه به فرایندهای ذهنی آشکار شده هنگام حلِ مسایل ریاضی و نوشتن در مورد آنها. بر رشد و تقویت تفکر انتقادی در آموزشگران و یادگیرنده های ریاضی و افزایش وسایل و منابع کمک آموزشی نیز تاکید شد. واژه های کلیدی: فراشاخت، حل مسأله ریاضی، رفتارهای فراشناختی، بازخورد و نوشتن.